[In de media] Tablets, Smartphones ( & boeken) leiden tot meer bijziendheid van kinderen.

Via diverse mediakanalen bereikt ons vandaag het nieuws dat tablet en smartphone gebruik zou leiden tot meer bijziendheid bij kinderen. Zo kopte Het Laatste Nieuws – Eén op vier 13-jarigen is bijziend door het gebruik van smartphone  en Het Belang van Limburg hield het bij – Zo slecht is een telefoonscherm voor de ogen van je kinderen. – Geen nieuw feit want reeds in 2016 werd hierover reeds bericht –  Moeten we ons als ouders zorgen maken, zeker wetend dat het tablet gebruik bij kinderen grote proporties aanneemt?

Aanleiding tot deze persaandacht ligt bij de resultaten van een zevenjarig longitudinaal – Generation R – onderzoek. In andere artikels lezen we trouwens minder onheilspellende en meer genuanceerde berichten. Deze resultaten rapporteerden een stijging van het bijziendheid bij jonge kinderen. De belangrijkste oorzaak hiervan wordt gezien in de veranderende omgevingsfactoren. Een te dichtbij en te lang gebruik van tablets bij kinderen heeft een negatieve impact op de ontwikkeling van het oog. (Hetzelfde effect geldt trouwens wanneer je kind te lang zou lezen). Een tweede oorzaak zou een mindere blootstelling aan buitenlicht zijn.

Kinderen komen te weinig buiten, en zijn te veel bezig met ‘dichtbij kijken’, of dat nu in boeken of op schermen is. Die laatste theorie is allang bekend: voor dichtbij-activiteit moeten ogen accommoderen. Hoogleraar Caroline Klaver (Erasmus MC): ‘Als dat uren achtereen gebeurt, kan dat de groei van de oogbol beïnvloeden.’ De andere theorie is nieuwer, en kwam op nadat onderzoekers vonden dat vooral de hoeveelheid buitenlicht van grote invloed was op wel of niet bijziend worden. Het idee is dat buitenlicht zorgt voor vrijkomen van dopamine in het netvlies. Dopamine blokkeert het verlengen van de oogbol. De buitenlichttheorie wordt steeds meer als de juiste gezien, maar, zegt Klaver: ‘In mijn optiek spelen beide mechanismen een rol. De hoeveelheid buitenlicht is alleen veel beter te objectiveren, vandaar dat een verband met myopie veel makkelijker aan te tonen is.’ ”

We lezen in diverse kranten (o.a. NRC.nl) de volgende tips

• Wissel schermtijd (20 minuten) af met andere activiteiten.
• Laat een kind niet te lange tijd naar een schermpje staren
• Let erop dat ze tijdens het lezen hun boek (en het gebruik van tablets) op voldoende afstand houden, en dat ze niet in het donker lezen
• Zorg ervoor dat kinderen minimaal twee uur per dag naar buitengaan

Moeten we ons zorgen maken?

Vanuit een medische (en niet pedagogisch standpunt) lezen we hier het belang van een goed (genoeg) digitaal evenwicht voor kinderen. Aandacht voor de juiste omstandigheden waarin tablets gebruikt en boeken gelezen worden is raadzaam. (Is er voldoende licht in het leeshoekje?) Paniek is niet nodig!

Moeten we spelen op de tablet dan helemaal verbieden? Uiteraard niet! Tablet gebruik – onder de juiste omstandigheden – kan natuurlijk een positief aspect zijn binnen de opvoeding van kinderen! We wisten natuurlijk al dat (buiten) spelen – niet alleen voor onze ogen – een essentieel onderdeel uitmaakt van de ontwikkeling van kinderen. Het zoeken naar een zo goed genoeg evenwicht voor de gehele ontwikkeling van kinderen en jongeren blijft voor ouders uiteraard een hele uitdaging. Want ook de hele dag basketballen is niet ‘goed genoeg’.